Ini sebabnya TS Khalid simpan 3 bilion?

MAJDAN DAGANG

Catatan sejarah sebuah kejayaan

Mengikut catatan dalam garis masa sejarah syarikat Kumpulan Guthrie Berhad, 1821 - 2007;

1981: The Dawn Raid: 7 September. 30-40 stockbrokers from Rowe & Pitman began buying GCL shares for PNB. Khalid Ibrahim obtained stakes held by Bank Simpanan Nasional, Genting and a Kuwaiti group.

Tun Ismail in Singapore attempted to buy stake held by OCBC. By end of the trading day, PNB held 47% of Guthrie; within a week 51%; in 3 months; control over the entire company.

Dalam catatan ini jelas menyebut dua nama penting dalam pengambilihan iaitu Tan Sri Khalid Ibrahim dan Tun Ismail Ali.

Syarikat ini diasaskan oleh Alexander Guthrie yang menubuhkan Guthrie & Coo, di Sungapura pada tahun 1821 dan merupakan antara syarikat perdagangan British yang terawal di Asia Tenggara. Syarikat ini mempunyai pelbagai perniagaan dan salah satunya ialah mempunyai ladang getah dan kelapa sawit yang terbesar di Malaysia malah di dunia. Pada tahun 1965, Guthrie Corporation Limited disenaraikan di Bursa Saham London.

Namun, selepas 160 tahun penubuhannya, syarikat ini berjaya diambil alih oleh kerajaan Malaysia. Peristiwa bersejarah ini berlaku pada 7 September 1981 dan dikenali sebagai “Dawn Raid” atau Serangan Subuh. Pengambilalihan ini tentu sahaja mengejutkan kerajaan British kerana Guthrie merupakan antara syarikat perladangan terbesar milik mereka.

Kisah di atas menjadi sejarah dan legenda tersendiri. Apatah lagi ketika itu Tun Mahathir baru dua bulan menjadi Perdana Menteri Malaysia.

Namun, selain catatan di atas, saya lebih tertarik dengan satu catatan lain yang menyebut TS Khalid berkata, “...kita sebenarnya mendapat Guthrie secara percuma.” Ketika wawancara oleh media tempatan.

Era Pakatan Rakyat

Selepas 27 tahun peristiwa “Serangan Subuh” ini, tiba-tiba TS Khalid menjadi Menteri Besar Selangor. Saya percaya beliau tidak bercita-cita menjadi menteri besar, apatah lagi Menteri Besar Selangor – sebuah negeri terkaya di Malaysia. Jawatan itu datang kepadanya, bukan beliau mencari jawatan tersebut.

Sebaik menjadi MB Selangor, beliau menyusun kembali pentadbiran negeri dan hasilnya selepas 5 tahun rizab tunai kerajaan negeri ialah 3.2 bilion.

Ramai yang tertanya-tanya apakah motif TS Khalid simpan duit banyak-banyak, termasuk penulis. Duit sepatutnya dibelanjakan apatah lagi dalam suasana rakyat yang memerlukan bantuan kerajaan.

Namun, selepas membaca sejarah “Serangan Subuh” terhadap Guthrie, sedikit sebanyak mungkin ada jawapan di sebalik simpanan rizab tunai tersebut.

Sangkaan bahawa beliau tidak berbelanja untuk rakyat tidak tepat. Hal ini kerana sejak menjadi MB banyak skim diperkenalkan seperti TAWAS, Skim bantuan warga emas, skim khairat kematian, bantuan kepada anak melanjutkan pelajaran ke IPT, program jom shopping dan banyak lagi termasuk juga projek pembangunan yang semuanya membabitkan wang.

Malah, rakyat mendapat air percuma dalam kuantiti tertentu (hakikatnya kerajaan negeri terpaksa membayar kepada syarikat air yang diswastakan ketika zaman Umno-BN memerintah).

Malah kakitangan kerajaan negeri juga diberi bonus hari raya sebulan gaji dan bonus hujung tahun juga sebulan gaji – sesuatu yang tidak dinikmati ketika zamanUmno-BN. Malangnya walaupun Umno-BN tidak ada projek sedemikian, duit simpanan juga tidak banyak - hanyalah beberapa ratus juta.

Sedangkan pada zaman TS Khalid, walaupun pelbagai skim yang membabitkan wang, bonus kakitangan, air percuma, namun masih mampu menyimpan wang berbilion ringgit.

Persoalannya, ke mana duit itu pergi ketika zaman Umno-BN memerintah?

Kenapa simpan duit banyak?

Pada hemat saya, duit yang disimpan oleh TS Khalid bukanlah duit daripada sifat kedekutnya tetapi merupakan duit lebihan daripada perbelanjaan asas yang tidak tiris. Pada zaman sebelumnya, duit tersebut tiris di sana sini.

Apabila sistem pentadbiran dikembalikan kepada yang hak, rasuah diperangi, setiap projek dibayar mengikut kos sebenar, maka setiap sen yang diperoleh kerajaan negeri akan sendirinya ada lebihan.

Beliau juga begitu amanah menjaga duit rakyat daripada jerung-jerung politik yang siap sedia menganga mulut menunggu habuan.

Jadi kenapa duit itu tidak dibelanjakan untuk projek rakyat yang besar-besar.

Begini. Jika anda menyimpan duit saham dalam Bank Rakyat, katakanlah RM100 ribu. Jika dividennya 10 peratus anda akan memperoleh RM10 ribu. Jika anda menyimpan RM1 juta, dividen yang akan diterima RM100 ribu, jika anda menyimpan 3 bilion – berapakah dividen yang bakal diperoleh?

Saya tidak tahu berapa bilionkah sasaran yang ingin dicapai oleh TS Khalid.

Hal ini kerana apabila TS Khalid mahu membeli Syabas dan syarikat yang berkaitan dengannya, sudah tentu beliau membuat perkiraan berapakah kos yang bakal dikeluarkan. Berapakah bayaran setiap bulan yang diperlukan.

Beliau pernah membayangkan bahawa, berdasarkan perkiraan yang dibuat, akhirnya rakyat Selangor akan membayar bil air pada jumlah yang sangat rendah dengan mutu yang semakin baik.

Jika sekiranya beliau menyasarkan rizab simpanan tunai 6 bilion dan dividen daripada simpanan tersebut ialah RM600 juta setahun (berdasar dividen 10 peratus setahun), maka duit itu boleh digunakan untuk membayar kos pembelian syarikat air.

Maknanya, kerajaan negeri akan membayar duit pembelian syarikat air hanya daripada dividen rizab tunai dan tidak mengganggu perbelanjaan dan pendapatan semasa kerajaan selangor.

Tidak mustahil bukan sahaja syarikat air, malah mungkin banyak lagi syarikat lain yang boleh dibeli hanya menggunakan duit dividen rizab tunai.

Namun, itu semua hanyalah andaian penulis yang tidak ahli dalam ekonomi, saham dan yang berkaitan dengannya. Tulisan ini juga bukan untuk mempertahankan tokoh tertentu dan merendahkan kemampuan orang lain – sekadar catatan sejarah dan sebuah andaian.

Cuma saya tidak mungkin berpeluang mendengar TS Khalid berkata, “...kita sebenarnya mendapat Syabas, Puncak Niaga dan Abass secara percuma.” – kerana beliau bukan lagi siapa-siapa dalam politik Selangor hari ini.