Kabinet: Siapa masuk, siapa keluar dan maksud di sebaliknya
Malaysiakini
Perdana Menteri Ismail Sabri Yaakob dilihat cuba menstabilkan kerajaan dengan mengekalkan keseimbangan kuasa antara parti-parti kerajaan.
Banyak faktor diambil kira, termasuk kesesuaian, keseimbangan gabungan, politik parti serta perkumpulan-perkumpulan pemimpin.
Dia juga perlu mengambil kira rungutan berterusan Umno bahawa mereka mendapat kedudukan yang tidak setara dengan jumlah sokongan dalam parlimen.
Walaupun jumlah besar kabinet Muhyiddin Yassin - dengan 70 menteri dan timbalan menteri - dikritik hebat sebelum ini, demi semua pertimbangan di atas, Ismail mengekalkan jumlah sama.
Kabinet Pakatan Harapan (PH) sebelum ini hanya mempunyai 55 anggota.
Bukan saja mengekalkan jumlahnya, Ismail juga mengekalkan hampir semua lantikan Muhyiddin.
Tidak termasuk Ismail, hanya lima menteri baru dilantik, 16 menteri dikekalkan portfolio manaka 10 lagi ditukar kementerian.
Bagi timbalan-timbalan menteri pula, hanya empat muka baru dilantik, sementara 23 lagi dikekalkan (termasuk portfolio sama) dan 11 lagi ditukar.
Berikut antara rumusan utama berkaitan kabinet Ismail:
Pengembangan pengaruh Umno
Dalam kabinet Muhyiddin yang juga presiden Bersatu, paling banyak pemimpin Bersatu dilantik sebagai menteri dan timbalan menteri.
Sekarang, perkara sama cuba dipastikan Ismail sebagai pemimpin Umno.
Perbandingan antara kedua-dua kabinet boleh dilihat di bawah:
Kini, jumlah menteri Umno lebih ramai berbanding Bersatu.
Bagaimanapun, anggota parlimen Bera itu “tidak mengambil terlalu” banyak daripada Bersatu.
Dia sebaliknya menggugurkan menteri agama Zulkifli Mohamad, bekas mufti yang dilantik senator dan tidak mewakili mana-mana parti.
Kekosongan itu membolehkan Umno mengisi “kuota” itu. Umno juga mengambil satu tempat yang disandang kerusi Bersatu sebelum ini.
Bagaimanapun, Bersatu masih mempunyai jumlah timbalan menteri yang paling ramai.
Sama seperti formula lantikan menteri, Umno mengambil satu kerusi timbalan menteri daripada Bersatu. Satu lagi diambil daripada Star.
Ia membuatkan parti Sabah sekutu Bersatu itu tidak mempunyai sebarang wakil dalam kabinet.
Bagaimanapun, sebagai gabungan, PN masih mempunyai menteri dan timbalan menteri paling ramai.
Kerajaan Ismail disokong oleh PN, BN, GPS, PBS dan anggota parlimen bebas.
PN melibatkan Bersatu, PAS, Star. Gerakan dan SAPP juga mengganggotai PBN tetapi tidak mempunyai sebarang kerusi parlimen.
BN pula merangkumi Umno, MCA, MIC dan PBRS manakala GPS dianggotai oleh PBB, PRS, PDP and SUPP.
Kem Zahid paling tak untung
Laluan untuk Ismail terbuka selepas Presiden Umno Ahmad Zahid Hamidi dan 14 anggota parlimen Umno menarik balik sokongan terhadap Muhyiddin.
Namun selepas peralihan tampuk kekuasaan, seramai sembilan menteri daripada kem Ismail (termasuk dirinya) dilantik manakala hanya dua daripada kem Zahid dipilih.
Anggota parlimen Lenggong Shamsul Anuar Nasarah, daripada kumpulan 15 itu, yang meletakkan jawatan bagi menekan Muhyiddin, tidak dilantik ke dalam kabinet.
Kekosongan ini bagaimanapun diisi oleh muka baru, iaitu anggota parlimen Tanjung Karang Noh Omar yang juga daripada kem Zahid.
Satu-satunya menteri dilantik daripada kem Zahid ialah anggota parlimen Parit Sulong Noraini Ahmad. Noraini turut meletakkan jawatan dalam kabinet Muhyiddin.
Selain itu, anggota parlimen pengerang MP Azalina Othman Said, daripada kem Zahid, turut tidak dilantik memegang sebarang jawatan, walaupun dia telah mengosongkan kerusi timbalan speaker Dewan Rakyat.
Timbalan Presiden Umno Mohamad Hasan juga diketepikan, walaupun terhadap desakan supaya dia dilantik sebagai menteri kewangan,
Ismail sebaliknya mengekalkan bekas pegawai kanan bank Tengku Zafrul Tengku Abdul Aziz yang tidak mewakili mana-mana parti di jawatan itu.
Kem Azmin kekal tapi hilang portfolio penting
Pengurangan penguasaan Bersatu berpunca daripada pengurangan kem Muhyiddin (anggota asal bersatu) dan kem Hamzah Zainudin (kumpulan yang melompat dari Umno ke Bersatu selepas PRU15).
Kem Azmin, terdiri daripada bekas anggota parlimen PKR, tidak diusik.
Kem Azmin mengekalkan tiga menteri, enam timbalan menteri, walaupun berlaku perubahan portfolio.
Portfolio-portfolio baru ini juga dilihat boleh melemahkan pengaruh kumpulan ini.
Orang kuat Azmin, Zuraida Kamaruddin misalnya dipindahkan daripada kementerian perumahan ke kementerian perladangan dan komoditi:
Kementerian perumahan mempunyai kaitan yang kuat dengan kerajaan tempatan, yang memberikan akses kepada sokongan akar umbi.
Saifuddin Abdullah pula dipindahkan daripada kementerian komunikasi ke kementerian luar, portfolio lamanya ketika berada dalam kerajaan Pakatan Harapan.
Walaupun kementerian luar dilihat lebih berprestif, kementerian komunikasi bagaimanapun amat berguna untuk tujuan-tujuan propaganda dan pengaruh politik.